دُرج

وب نوشت سعید فانیان

دُرج

وب نوشت سعید فانیان

ربنای شجریان و اذان مقدس زاده اردبیلی آثار ملی و معنوی ایران

 کمتر ایرانی مسلمان حتی غیر مسلمان وجود دارد که با نواهای گوش نواز معنوی و روحبخش ربنای استاد شجریان و اذان مرحوم استاد رحیم مقدس زاده اردبیلی آشنا نباشد .

 آقای شجریان دعای ربنا را در اولین ماه های بعد از پیروزی انقلاب اسلامی (تیرماه ۱۳۵۸ ) و در حال و هوای آنروز جامعه با صدای رسای خود و در آستانه چهل سالگی، در دستگاه سه گاه ارایه داد .دعای ربنا متشکل از چهار دعای قرآنی با عبارت آغازین ربنا و از سوره های آل عمران ،مومنون، کهف و بقره انتخاب شده است .

مرحوم رحیم موذن زاده اردبیلی نیز اذان تاریخی خود را در سال ۱۳۳۴ در استودیوی رادیو ایران ضبط کرد  اذان موذن زاده در گوشه روح الارواح آواز بیات زند یا بیات ترک از دستگاه های آواز ایرانی اجرا شد . رحیم موذن زاده در آن زمان در اوج جوانی بود و حدود ۳۱ سال سن داشت .

 اکثریت قاطع ایرانیان نسبت به دو اثر ماندگار معنوی حس مثبت و نوستالژیک عجیبی دارند .این حس آنقدر جدی و فراگیر است که با وجود ارایه آثار متعدد  اذان و مناجات دیگر  توسط افراد خوش لحن ،مسلط و با انگیزه هیچکدام نتوانسته اند در ردیف دو استاد یاد شده قرار گیرند . 

 در سال ۱۳۷۵ شمسی در مسولیت اداره رادیو فارسی صدای بهار در لندن (۷۶-۱۳۷۵ ) و طی هفت سال مدیریت شبکه جهای جام جم ( ۱۳۸۱-۱۳۸۸ ) شاهد استقبال کم نظیر و عشق ورزیدن ایرانیان خارج از کشور به اذان موذن زاده و ربنای شجریان بوده ام .در داخل کشور نیز با توجه به شناخت و اطلاع مدیران شبکه ها از این واقعیت شاهد رقابت آنها در پخش این دو اثر بوده ام . در سالهای ۱۳۸۶،۸۷ حتی معاون وقت سیما برای اینکه در شبکه های داخلی اذان های متنوع از موذنان مختلف پخش شود و همه شبکه ها تنها اذان مرحوم موذن زاده را پخش نکنند ، طبق برنامه ای روزی یک شبکه را مجاز به پخش این اذان ساخته بود گرچه هیچگاه رعایت نمی شد. ربنای شجریان نیز برای حدود سی سال جز، لاینفک پیش درآمد مراسم افطاری میلیون ها ایرانی در داخل و خارج از کشور بوده است  و توسط همه شبکه های صدا و سیما پخش می شد. حتی زمانی که هنوز صدا و تصویر ایران جهانی نشده بود ایرانیان خارج از کشور از طریق نوارهای صوتی و بعدا سی دی از این ادعیه و صدای کم نظیر استفاده میکردند.

امیدوارم همه ما قدر دان این آثار بانشاط معنوی باشیم و مدیریت صدا و سیما نیز بدور از جنجال ها و تسویه حساب ها همچون سه دهه  گذشته با در نظر گرفتن خواست جدی مردم در استفاده مناسب از این آثار دریغ نکند . 

 

سیمای شاد رمضان

 در همه کشورهای اسلامی یا مناطق مسلمان نشین در کشورهای دیگر ماه مبارک رمضان ماه مهمانی خدا علاوه بر شادی معنوی همرا باشادی فرهنگی و اجتماعی و جشن و سرور است و  رسانه های کشورها بر مبنای عادت و سنت و چهارچوب های پذیرفته شده محیط به  دمیدن فضای جشن و سرور و شادی  و انعکاس آیین های جمعی ، مراسم عبادی ، نمازهای جماعت ،همایش های قرآنی و مجالس و محافل  وعظ ،سنت های مردمی ،دید و بازدیدها و در کنار آنها برنامه های شاد   بویژه در رادیو تلویزیون ها تا پاسی از شب می پردازند ،در کشور ما از دیر باز چنین فضائی فراهم نبوده است ،با این همه در سال های 1373 و 1374 همزمان با ریاست آقای دکتر لاریجانی بر صدا و سیما حرکتی آرام در این جهت شکل گرفت . ابتدا در شبکه تهران به مدیریت آقای بهروز مفید برنامه های شاد و پر جنب و جوش مانند جشن رمضان تهیه و بصورت زنده پخش شد . علاوه بر زنده و مستقیم بودن ،حضور چند هزار نفره مردم در این برنامه ها طی ماه مبارک رمضان به سهم خود شور و نشاطی فراهم کرد و مهمتر اینکه این اقدام پایه گذار تلاش های بعدی شد . تولید و پخش سریال هایی با مضمون طنز اجتماعی مانند خانه بدوش ،رانت خوار کوچک ( اشترخانی ) و متهم گریخت این حرکت را توسعه داد و تقریبا در همه  سالهای بعد از مجموع چهار سریال رمصانی یکی کاملا طنز بود.
  در چند سال اخیر این روند مقداری سست شد و با تغییر مدیریت ها روال قبلی طی نشد امری که به شدت مورد نقد رسانه های مکتوب و مجازی قرار گرفت . امیدواریم این جریان با همت برنامه سازان و مدیران ذیربط تقویت و تکمیل شود و از فرصت ماه مبارک رمضان با توجه به نیاز جامعه و رویه موفق چندین ساله بهتر استفاده شود .

آمار و ارقامی که موجب افتخار نیست

 طی چند سال اخیر خاصه در سالهای حکمرانی دولت های نهم و دهم ادبیاتی برای  ارائه آمار و ارقام و گزارش اقدامات از زبان مسئولان دولت و بیان تعدادی از رسانه ها رایج شد که با اندکی تامل و ژرف نگری مشخص میشود که این آمار نه تنها ارزش و افتخار نیست بلکه جای تامل و گاه تاسف دارد. برای مثال آقای احمدی نژاد در یکی از آخرین گفتگوهای تلویزیونی خود  ( 12 تیر 92 شبکه یک سیما )برای نشان دادن کارایی و توجه دولت به مردم کشور به دریافت 38 میلیون نامه و پیغام از مردم و پاسخگویی به اکثر آنها سخن گفت . اینکه دولت به روش و با توان خود برای رسیدگی به مشکلات حامعه تلاش کرده است یک بحث است اما اینکه عدد بالای دریافت نامه ها و پیام ها،اصالتا بار مثبتی داشته باشد جای بحث دارد . به راستی اگر نهادهای مدنی ،مراکز خدماتی ،حقوقی ،قضایی و احرایی کار خود را درست و بموقع انجام دهند آیا دلیلی برای نامه نگاری و نوشتن عرض حال و درخواست باقی می ماند؟،در گزارش های قبلی دولت اشاره شده بود که عمده درخواستها ی مردم عبارتند از :مسکن ،شغل وام و امثال آن، طبعا اگر دستگاه های مسئول طی سال بنابر وظیفه سازمانی برای رفاه حال مردم ،گره گشایی از مشکلات و پاسخگویی منطقی تلاش کنند و امور در مجاری صحیح خود دنبال شوند نباید این حجم درخواست های میلیونی روانه ریاست جمهوری شود .در اینصورت شاید تعدادی شکایت از خود دستگاه ها باقی بماند گرچه برای رسیدگی به آنها نیز طبق قانون مراجعی تعریف شده است .

 نمونه دیگری که طی چند سال اخیر در برخی رسانه ها متداول شده است ،اعلام تعداد و سرعت مصوبات سفرهای استانی با تبلیغات و پروپاگاندای خاص بوده است  بنحوی که انگار صرف میزان مصوبات یک دستآورد تلقی میشود. در اینگونه تیترها و تبلیغات ارزش مادی و معنوی تصمیمات ، اجرایی بودن یا نبودن و میزان تحقق وعده ها در اولویت و مرتبه اهمیت بعدی قرار میگیرند و روشن است که صرف تصویب بار ارزشی و اهمیت زیاد ندارد بویزه که به یک روال تبدیل شود. مهم میزان عمل و اقدام و تبعات رفاهی و پیامدهای سازنده مصوبات است و گرنه در همه سالها علاوه بر مصوبات بارها طرحی کلنگ زنی هم شده اما شروع نشده است .یا برخی از پروژه ها سالها با تاخیر به پایان رسیده است . آنچه در این میان مهم است حرکت هوشمندانه رسانه ها و منافع حقیقی مردم است . رسانه ها برای حفظ اعتبار خود می بایست توجه داشته باشند که دولت ها میآیند و میروند. رسانه ها خوب است که مردمی و با اعتبار برجای بمانند .