در دسترس بودن امکانات مختلف فضای مجازی بدون تردید یکی از نعمت ها و داشته های مردمان این روزگار است. تا کمتر از دو دهه پیش تصور اینکه با برخورداری از یک تلفن همراه در هرکجا و در هرساعت بتوان از آخرین خبرها ، تحلیل های کارشناسی یا دیدگاه های قشرهای مختلف مردم درمورد مسایل مبتلابه جامعه با خبر شد ، تصوری دور از ذهن بود .
بدون تردید تکنولوژیهای جدید ارتباطی ، سهم مشارکت مردم در مسایل مربوط به جامعه را بسیار افزایش داده است . اما حجم بالا، تنوع مطالب و دیدگاه ها ، آمیخته شدن راست و دروغ در این هنگامه ، کار شناخت ، استخراج و استنتاج صحیح مطالب را دشوار کرده است .
در زلزله اخیر استان کرمانشاه که با کمال تاسف حدود 600 هموطن در اثر زلزله درگذشتند ، پیام ها ، همدردی ها ، اطلاع رسانی ها ، تشکیل گروه های امداد رسانی و . . . از اولین دقایق حادثه ، بسیار تاثیر گذار و سازنده بودند .
در زلزله بزرگ 7/8 ریشتری سال 1357 در طبس متاسفانه تعداد 15 هزارنفر از هموطنان ما در آن منطقه زیر آوار رفتند و کشته شدند .هزاران نفر نیز مصدوم و مجروح شدند ، انزمان طبعا از فضای مجازی خبری نبود . رسانه های رسمی نیز به شدت کم شمار بودند و لذا حتی تابحال و باگذشت حدود 40 سال ،هنوز از سرنوشت مصدومین و مجروحین آن حادثه عظیم ، خسارات گسترده ، چگونگی بازسازی مناطق ویران شده اخبار کامل و واضحی منعکس نشده است .
در زلزله اخیر کرمانشاه مردم اقصی نقاط کشورو مسولان مختلف از طریق فضای مجازی و با مشارکت ساکنان مناطقق زلزله زده در اولین دقایق حادثه مطلع شدند و این بخودی خود امکانی بی نظیر و شرایطی کاملا غیرقابل مقایسه است.
با همه محاسنی که برای ظرفیت و امکانات فضای مجازی برشمردیم ،اشتباهات و اشکالات فضای مجازی پایدارتر اند . پیام ها و محتواهای فضای مجازی حتی اگرغلط ، مغرضانه و یکسویه باشند ، مانند روزنامه یکبار چاپ نمیشود تا بتوان در شماره دیگر پاسخگویی و تکذیب کرد و هر دو مورد به بایگانی و آرشیو سپرده شود .
پیام ها تا مدتها و با تلاش افراد هرچندوقت یکبار بجریان میافتند، همان متنی که مثلا سال پیش دیده اید و خوانده اید ، سپس تکذیب و ردیه آنرا پس از مدتی دیده اید اینک دوباره برای شما ارسال شده است ، یا بخشی از مخاطبان این فضا برای اولین بار باآن مواجه میشوند .لذا میشود گفت در مقابل سرعت عمل و گستردگی بلا رقیب امکانات فضای مجازی برای انعکاس اخبار و اطلاعات و آگاهی های مفید . مطالب اشتباه ، دروغ یا مطالب مضر نیز به سهم خود و به همین میزان بازنشر و تاثیر گذار میشوند . طبعا هرچقدر کاربران و مشارکت کنندگان کارشناسانه تر ، حرفه ای تر و با احتیاط بیشتر در این فضا مشارکت و فعالیت کنند از بعد منفی و مضر آن کاسته میشود و از توانایی ها در بعد مثبت و سازنده استفاده خواهند شد .
این روز ها خبر درگذشت ازبر علی حاجوی ( ریزعلی خواجوی ) معروف به دهقان فداکار در رسانه های کشور بازتاب خوبی داشت . در واقع مرحوم خواجوی دهقان زحمت کشی بود همانند میلیون ها کشاورز پرتلاش میهنمان و حرکت انسانی او در نزدیک به شش دهه پیش حرکتی انسانی بود که جان مسافران درون قطار آن روز خاص را نجات داد . این کار انسانی او نیز همانند هزاران کار نیک دیگر، ممتاز و خداپسندانه است که طی این سال های توسط افراد پاک ، بی آلایش و مردم دوست دیگر در گوشه و کنار این مملکت پهناور اتفاق افتاده و اتفاق می افتد . طبعا اقدام فوری مرحوم خواجوی در سال 1340 در آتش زدن لباس خود ، علامت دادن خطر مسدود بودن راه بدلیل ریزش کوه در آن شرایط سخت و متوقف کردن قطار اقدامی بسیار شجاعانه و در نوع خود کم نظیر بوده است ، اما نکته ای که لازم است بر آن تاکید کنیم نقشی است که رسانه می تواند و می بایست در این مسیرداشته باشد و بر آن اقدام کند ، طبعا اگر رسانه های معدود ان سالها به این موضوع نمی پرداختند، امروز داستان دهقان فداکار شکل نگرفته بود .
خبر واقعه متوقف ساختن قطار را برای اولین بار روزنامه اطلاعت در تاریخ 16 آبانماه سال 1340 با عنوان یک واقعه حیرت آور در راه آهن تبریز و تیتر : فداکاری یک دهقان جان صدها مسافر را نجات داد ، منتشر کردبعد از ان در کتاب درسی سال سوم دبستان در ان سالها نقل شد و بخشی از خاطره ماندگار درس دوران دبستان نسل پیش شد.
رسانه ها همچنان میتوانند در معرفی انسان های خدوم و اقدامات شجاعانه و از سر خیرخواهی انسانهایی که حفاظت و حراست از جان هموطنان و شرف و ابروی این آب و خاک از جان مایه میگذارند معرف الگوهای صادق و صمیمی از جنس مردم به نسل فعلی و نسل های بعد و اینده سازان این مرز و بوم باشند .