دُرج

وب نوشت سعید فانیان

دُرج

وب نوشت سعید فانیان

مرداد بسیار داغ ۱۴۰۳

مرداد ماه ۱۴۰۳ بدون تردید یکی از گرم ترین ماه های سال های اخیر به عبارتی طبق برخی اعلام ها ۵۰ سال اخیر ایران بود . در بسیاری از روزها، دمای  بیش از ده شهر کشور ۵۰ درجه سانتی گراد یا بیش از آن بود . علاوه بر شهرهای استان خوزستان تعدادی از شهرها مانند بافق یزد همچنین طبس در استان خراسان جنوبی به لحاظ میزان درجه حرارت رکورد شکنی کردند .

-- میزان مصرف برق به قدری شد که علاوه بر خاموشی و تعطیلی کامل بخش عمده ای از صنایع کشور ، خاموشی نیز به سراغ خانه های مردم آمد .

-- حال و هوای سیاسی کشور در مردادماه بسیار داغ و نسبت به بسیاری از سال های گذشته متفاوت بود.در تاریخ ایران تقریبا همه روزها دارای پیشینه تاریخی و مملو از حوادث و وقایع مهم است ، با این همه دو حادثه بسیار مهم در تاریخ معاصر ایران طی سالهای گذشته در مرداد ماه اتفاق افتاده است ، یکی ۱۴ مرداد سال ۱۲۸۵ شمسی و امضای فرمان مشروطیت توسط مظفرالدینشاه قاجار ، اتفاقی سر منشا بسیاری از تحولات سیاسی و اجتماعی بعدی شد و دیگری ۲۸ مرداد ماه سال ۱۳۳۲ سالروز کودتای آمریکایی شاه علیه دکتر محمد مصدق رهبر ملی ایران

--نتیجه انتخابات چهاردهمین دوره ریاست جمهوری نسبت به بسیاری از دوره ها متفاوت و تا هفته قبل از برگزاری غیر قابل پیش بینی بود ، حتی مشارک نسبتا خوب دور دوم انتخابات پس ازمرحله اول و به دور دوم رفتن دو کاندیدا پیش بینی نشده و متفاوت بود .

-- طولانی شدن پروسه تنفیذ ، تحلیف و معرفی کاندیداهای وزارت و بررسی ها و رای گیری در مجلس مجموعا بیش از حد انتظار طولانی بود .

--ترکیب متعادل و میانه  وزرای معرفی شده توسط رییس جمهور به عنوان کاندیدای اصلاح طلبان به مجلس برای بسیاری تازگی داشت و دور از انتظار بود .

-- ترور شهید اسماعیل هنیه رهبر سیاسی حماس در زمان حضورش در تهران ، غیر قابل پیش بینی بود و تبعات سیاسی ، امنیتی برای ایران داشت ، به نحوی که در ابتدای کار رییس جمهور جدید مسایل جاری کشوررا تحت الشعاع قرار داد .

-- آقای پزشکیان مشی تعدیل و توازن در سیاست خارجی و روابط با سایر کشورها را به عنوان خط مشی دولت اعلام کرده بود ، با این همه علاوه بر ذات خراب و شکل گیری غیر طبیعی اسراییل از ابتدا ، همچنین افراط گری  بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی در کشتار مداوم مردم غزه و تجاوزات مکرر به لبنان از سویی و از سوی دیگر حمایت بی قید و شرط آمریکا و شرکای غربی  ،  تفکیک رفتار کشورهای غربی از شرارت های اسراییل تقریبا غیر ممکن است و از این لحاظ  شکل گیری یک سیاست متناسب و متعادل با کشورهای غربی بسیار سخت و تا حدزیادی غیر ممکن شده است مگر اینکه هم پیمانان اسراییل  با تقبیح رفتار بین المللی این رژیم و ممانعت از روند موجود ، مواضع بهتری نسبت به ایران درپیش بگیرند . اسراییل همواره از نفوذ منفی خود برای خراب کردن روابط دیگر کشورهای حامی فلسطین با غرب بهره میگیرد .

--

حال خبرنگاران و وضع خبرنگاری

  خبرنگاران به دلیل در دست داشتن ابزار ارتباطی و شناخت دست اندرکاران و مسولان حکومتی ، همچنین ارتباط کمابیش نزدیک با مردم بهتر و بیشتر از اقشار و اصناف دیگر امکان شرح و توصیف و تحلیل وضع  و موقعیت خود را دارند ، با این همه مثال کوزه گر از کوزه شکسته آب میخورد در موردخبرنگاران مصداق دارد. تیتروار وگذرا برخی از نکات و واقعیات موجود که  در مورد خبرنگاری و خبرنگاران ما  صدق میکند ، عبارت است از :

-- خبرنگاران رسانه ها به ویژه  روزنامه ها و نشریات مختلف که روزی فعال ترین و موثر ترین مناسبات و اثر گذاری ها را در جامعه داشتند ، سال هاست که از بی ثبات بودن اوضاع کاری خود رنج می برند   . رشد امکانات فضای مجازی ، توسعه رادیو ، تلویزیون ،ماهواره ها و دسترسی آسان و نسبتا ارزان به رسانه های دیجیتال باعث ریزش شدیدمخاطبان  و کم شدن تیراژ روزنامه ها شده است ، علاوه بر این با  تعطیلی یک روزنامه یا دیگر انواع نشریات به دلایل مالی توسط صاحبان نشریه یا توقیف و تعطیلی در اثر شکایات ، مداخلات  و تصمیمات حقوقی . قضایی  ده ها نفر نیروی حرفه ای بیکار میشوند ، معمولا بعد از صحنه خارج شدن عنصر رسانه ای به مرور فراموش میشود

-- ارگان پشتیبان و پیگیر حقوق روزنامه نگاران ، حبرنگاران و دیگر حرف و صنوف مربوط با رسانه یا وجود ندارد و یا ترکیب بررسی کنندگان و  تصمیم گیرندگان  به گونه ای است که اکثریت با غیر متخصصین و  غیر مطلعین است . 

-- استثائ های خاص و نادری هم طی چهار دهه گذشته داشته و همچنان داریم ، یکی ، دو  رسانه هم بوده اند که با وجود خلاف ها ، اشتباهات و موارد متعدد نقض حقوق دیگران ، هیچگاه پاسخگو نبوده و مورد تنبه و تعزیر قرار نگرفته اند .

-- بارها و بارها از حرمت و کرامت خبرنگاران و اصحاب رسانه و ضرورت حمایت از این قشر فرهیخته و زحمتکش سخن به میان آمده است ، نباید فراموش کنیم که متاسفانه گاهی هم در مجادلات و منازعات حقوقی حق با خبرنگار و اهل رسانه نیست ، گاهی خبرها اصالت نداشته اند و در نقد و بررسی ها رعایت حقوق و کرامت دیگران نمی شود .

      نه هرکه چهره برافروخت دلبری داند           نه هرکه آینه سازد سکندری داند 

  نه هرکه طرف کلاه کج نهادو تند نشست         کلاه داری و آیین سروری داند

-- همواره مشلات خبرنگاران و اهالی رسانه در شهرهای کوچک سخت تر از تهران بوده و هست . در غالب موارد خبرنگاران و مدیران و صاحبان امتیاز روزنامه و مجله و . . در شهرستان ها فعالیت رسانه ای مشغولیت دوم آنهاست ، آنان کارمندان اداره ها و سازمان های مختلف به ویژه معلم و مدیر در آموزش و پرورش هستند ودر شهر و استان خود فعال هستند .

-- در برخی کرسی ها و منابر و جایگاه های سخنرانی و امثال آن سخن گفتن ، تحلیل کردن  و ادعا کردن در تمامی حوزه ها ، علم و فناوری ،دین و معارف ، سیاست و فرهنگ  کاری عادری شده و معمولا گوینده نگرانی از اعلام مواضع خود ندارد ، اما برخی از همان ادعاها و تحلیل ها را اگر خبرنگار یا مدیر رسانه ای در روزنامه ، فضای مجازی یا رسانه های دیگر با امضای خود منعکس کند ، نیاز به پاسخگویی و اثبات دارد .

--چندین  سالیاست که برخی از گویندگان و مجریان و فعالین رسانه به ویژه صدا و سیما پس از مدتی فعالیت و مطرح شدن در رسانه ، در دولت ها صاحب پست شده اند ، ظاهرا در این جابجایی علاوه بر مدیریت حقوق مزایای بیشتر و بهتری نیز پیش روی آنان قرار دارد ولی به جز مواردی کاملا استثنایی خبرنگاران و فعالان رسانه به هیچ وجه حقوق کافی برای اداره زندگی ندارند .

                                                                                           

تحولات بعد از شروع کار رییس جمهور جدید

مراسم تحلیف دکتر پزشکیان ، رییس جمهور دولت چهاردهم روز ۹ نهم مرداد در مجلس شورای اسلامی با حضور مسولان عالیرتبه داخلی و مسولان عالی رتبه تعدادی از کشورهای همسایه و سایر مناطق دیگر جهان در قالب حدود ۸۰ کروه نمایندگی یا فرستاده نماینده برگزار شد ، ساعتی پس از برگزاری این مراسم و در آغازین ساعات  اولین روز کاری رییس جمهور جدید اقای اسماعیل هنیه رهبر گروه فلسطینی حماس ترور شد و به شهادت رسید . در مورد این اتفاق نکات مختلفی مورد توجه قرار گرفته است .

-- رژیم اسراییل از سالها پیش اقای هنیه را به عنوان رهبر حماس در لیست ترورهای خود قرار داده بود و رسما به دنبال حذف فیزیکی او بود و در این مسیر چند بار به  عملیات ترور  اقدام کرده بود تا حدی که یکبار زخمی شده بود اما جان سالم از آن ترور به در برده بود .

-- غرب به ویژه آمریکا در هماهنگی و پشتیبانی رژیم اسراییل برای موجه یا به عبارتی قابل توجیه دانستن برخورد با اشخاص یا سازمان هایی ، ابتدا آن اشخاص یا سازمان ها را در لیست سیاه قرار میدهند و آن ها را متهم به تروریست بودن می کنند ، اینکه آمریکا و شرکای غربی آن ، سازمانی مانند حماس ، مبارز و مقاوم در برابر رژیم سرکوبگر و متجاوز با کارنامه سراسر تجاوزگری و قتل ۴۰ هزار شهروند فلسطینی از جمله حدود ۱۷ هزار نفر از کودکان  را تروریست تلقی می کنند اما از یک رژیم ویرانگر و ضد بشری و قاتل هر روزه مردم در سرزمین های اشغالی و تروریست در کشور های مختلف خاورمیانه و کشوری که از دید حقوقدانان به ویژه دیوان دادگستری بین المللی ناقض مستمر حقوق اتسان هاست ، حمایت میکنند از ویژیگی های ساختار موجود سیاست بین الملل است ، ساختاری که در عمل میگوید حق با طرفی است که قدرت بیشتر و دست بالاتری دارد .

-- بسیاری از تحلیل گران اقدام اسراییل در ترور اسماعیل هنیه را ( گرچه هنوز رسما بر عهده نگرفته است )در شروع کار دولت جدید مخالفت عملی و کارشکنی در مسیر اعمال سیاست موازنه و مستقل رییس جمهور میدانند ، روندی که دولت جدید را ناگزیر به استمرار سیاست های قبلی در قبال روابط خارجی میدانند .

-- اینکه آیا روسیه در پیشآمد و  پیشبرد چنین  تحولاتی نقش داشته باشد ، مشخص نیست ولی پر واضح است که تداوم چنین خط مشیی در روابط خارجی کشور به نفع روسیه به عنوان یکی از بازیگران موثر منطقه ای و نیز بین المللی است .

-- اگر دولت جدید به هر دلیل و به ناچار خط مشی قبلی را دنبال کند ،  بدون تریدید منافع گروهای منتقد و مخالف داخلی و کاسبان تحریم تامین خواهد شد وچون گذشته متنفع خواهند شد .

--   با توجه به آنچه که گفته شددولت ناجار است از ابتدای کار برای پیشبرد اهداف کلان خود تدبیر بیشتری را معمول دارد ،از مشاوره های کارشناسی افراد صاحب نظر و خوش فکر بهره گیرد و تحولات و تغییرات داخلی و منطقه را بطور لحظه ای زیر نظر داشته باشد .

-- گرچه تمام زمینه ها و نشانه های موجود حاکی از مسلرل بودن رژیم اسراییل است ، اما همان گونه که بسیاری از کارشناسان میگویند ، امثال چنین اقدامات تروریستی هدایت شده از خارج امکان ندارد بدون به کارگیری نیروهایی در داخل عملیاتی شود ، لذا قبل از هرچیز وظیفه ارگان های سیاسی و امنیتی ، پیدا کردن حوزه ها و عوامل نفوذ و ترمیم و اصلاح کردن روندهای موجود امنیتی است ، در این راه  ضرورت دارددولت  جدید  تا حصول نتیجه اقدامات و پیگیری های بیشتر و به موقع تر و قاطع تری انجام دهد و بطور شفاف نتیجه را به مردم گزارش دهد   .