ماه رمضان سال 91 نیز تلویزیون سعی کرد با تهیه ،تولید وپخش چند سریال مناسبتی از سنت دو دهه اخیر ماه رمضان سیما پاسداری کند و برای این امر از ماه ها قبل برنامه ریزی و تلاش کرد تا رضایت نسبی تماشاگران را بدست آورد اما بخوبی مشخص است که سریال های امسال هیچکدام نتوانستند در تراز سریال هایی چون صاحبدلان،متهم گریخت ، خانه بدوش و روز حسرت ظاهر شوند. نقد و بررسی و مقایسه سریال ها را می گذاریم به قضاوت مردم که همواره بهترین ارزیابی ها را داشته اند .اما نکته ای که هر از گاه جلب نظر میکند و امسال نیز شاید جدی تر بود بی فواره و غیر معمول بودن بعضی از تیتراژها بود. شاید خیلی از بیننده ها اهمیتی به تیتراژ فیلم ها و سریال ها ندهند و بجز توجه به موسیقی و خوانندگی آن اصولا اسامی نوشته و درج شده عوامل را مرور نکنند ولی این اسم ها علاوه بر نشان دادن هویت سازندگان ،برای تهیه کننده و کارگردان و افرادی که نامی از آنها برده میشود بویژه افراد تازه کار معمولا با اهمیت اند و گاهی برخی از آن ها بعنوان سابقه کار و تجربه بهره می برند . از چند سال پیش در سیما چهارچوبی برای تیتراژ سریال ها اعلام شد و قرار بود که از مدیران ذیربط و مرتبط به حوزه کاری برنامه سازی تشکر نشود ، عنوان های غیر واقعی برای افراد بکار نرود از شرکت ها ،سازمان ها و مجموعه های خصوصی به دلیل بعد تجاری و تبلیغی آنها نام برده نشود مگراینکه هزینه تبلیغات دریافت شود و . . . اما بنظر میآید تغییر مدیریت ها یا تسامح باعث بی توجهی به خیلی از ضوابط شده است چنانچه خیلی از چهارچوب ها رعایت نمیشود ،در خیلی از موارد دقت و کنترل لازم بر این اسامی نمی شود یا اینگونه برداشت میشود که تیتراژ شلوغ تر الزاما برای بیننده تداعی کاری سنگین تر و پرهزینه تر میکند.
برای مثال در نگاهی اجمالی برخی از عنوان های و اسامی نوشته شده در تیتراژ یکی از سریال ها را مرور میکنیم.
اسامی بازیگران اصلی و سایر بازیگران بیش از 50 نفر - گروه کارگردانی حدود 10 نفر - گروه تصویر برداری نزدیک به 20 نفر - خواننده و گروه کر حدود 30 نفر -با تشکر از خانواده های . . بیش از 60 نفر - وتشکر از بیش از 20 سازمان ،موسسه و شعبه فروشگاه عمدتا خصوصی
در این فهرست حد اقل نام 10 مکان خصوصی از جمله رستوران ،کافی شاپ و مجموعه بازی برای بچه ها وجود دارد .البته شاید هزینه تبلیغات این فروشگاه ها توسط حوزه بازرگانی صداو سیما محاسبه و دریافت شده باشد اگر نشده هر اسم در تیتراژ حدود 7 ثانیه نمایش داده میشود و تمام طول ماه رمضان روزی دوبار(پخش اول و بازپخش)از شبکه داخلی و دوبار از شبکه جام جم و بعد در آی فیلم ،نمایش و . . پخش میشود و بر اساس نرخ تبلیغات در بهترین زمان پخش اگر محاسبه شود بخش قابل توجهی از هزینه ساخت را تامین کند این ها را احتمالا حوزه های مسئول در صدا و سیما مد نظر دارند اما نکته اصلی در این است که چرا اسامی درج شده در تیتراژیک سریال بسیار بیشتر از سریال های همتراز خود است . جالب است که در خود صدا وسیما رانندگانی وجود داشته و دارند که با نزدیک به سی سال خدمت حتی یکبار نامشان در جایی درج نشده ولی در اینجا علاوه بر رانندگان نام تامین کنندگان خودرو نیز آمده است . طبعا بایدهمه کسانی که زحمت می کشند مورد احترام باشند ولی چون رسانه سیما عمومی و همگانی است انتظار می رود همه از فرصت های کمابیش نزدیک و مشابه در آن استفاده کنند و حد اقل در آنچه که بارها در معرض دید و قضاوت همگان قرار میگیرد با وسواس و جدیت بیشتری برخورد شود .
سلام استاد.
ضمن عرض ارادت و تبریک عید سعید فطر، خواستم این ظرافت دیدگاه شمارو تحسین کنم و اینکه من هم چندین بار از حجم اسامی و لیست سریالی که پر از بدآموزی و چرندیات بود، متعجب شدم و شاید شما هم شنیده باشید که هزینه ساخت سریال خداحافظ بچه دقیقه ای 2 میلیون تومان بود که شبکه 3 به راحتی اون رو پذیرفت و اجرا و پخش کرد.
و ای کاش این هزینه ها نتیجه و اثری مثبت داشت در آداب اجتماعی و فرهنگ مخاطبانی که من مثل من از سر ناچاری تماشاش می کردند.
موفق باشید.
شاه حسینی