دُرج

وب نوشت سعید فانیان

دُرج

وب نوشت سعید فانیان

غلط های غیر مصطلح

  در برابر غلط های مصطلح و مواردی که با وجود غلط بودن بناچار پذیرفته شده اند یا آنقدر کاربرد یافته اند که زمان طولانی برای تصحیح و اصلاح آنها نیاز است ،گاهی مواردی در گفتگوها و نقل و نوشته ها آنهم از قول و قلم برخی مسئولین یا افراد موثر و فرهنگی دیده و خوانده می شود که به هیچ وجه پذیرفته و شایسته نیست . البته استادانی بزرگ و فرهیختگانی سترگ در حوزه فرهنگ و ادب فعالند و گفته ها و نوشته های آنها ملاک و معیار و راهنمای همه ماست با این همه  با عنایت به آنچه که  گاه و بیگاه از رسانه ها ملاحظه می شود صرفا به چند نکته  مشهود  در این چارچوب اشاره میکنم .


1- بارها شاهد بوده ایم که در گفته ها و نوشته های برخی از افراد اصطلاح بی ضرر نیست بجای ضرری ندارد یا بی نفع  وبی فایده نیست بکار رفته است مثل اینکه" گفتم این را بدانی یا این را ببینی بی ضرر نیست " یکی دوسال پیش در نامه ای که یکی از هنرمندان خطاب به رئیس جمهور نوشته بود و در آن از مشکلات صنف خود گفته بود ذکر کرده بود که :با خود اندیشیدم اینها را با شما مطرح کنم بی ضرر نیست  ،اتفاقا  یک روزنامه نیز این جمله را به صورت سو تیتر (تیتر کوچکتر ) آورده بود .


2- کاربرد کلمه  فارسی با نشانه های عربی مثل کلمه گاها که گاه فارسی با تنوین عربی  به جای گاهی هر روز در گفته های برخی از سخنرانان سیما شنیده میشود ،علاوه بر این جمع در جمع هم در گفته های روز مره برخی  مشهود است مثل مدارکا (مدارک ها )که مکرر شنیده میشود در حالی که مدارک خود جمع مدرک است .


3- اصطلاح و عبارت کج دار و مریز که منظور مدارا و مراقبت کردن و کج نگه داشتن اما نریختن است ،بارها  به اشتباه در برخی از متن ها به صورت کج دار و مریض نوشته شده  است و نوشته می شود .

قطعا این چند مورد از باب مثال است اما آنچه مهم و مورد توجه است پرهیز شخصیت های اجرایی و مسئول و رسانه های فرهنگ ساز از این اشتباها ت است که اهمیتی صد چندان دارد. یکی دو سال پیش یکی از مربیان فوتبال در گفتگویی بجای کلهم واژه کل یوم را بکار برد همین نکته تا کنون بارها در برنامه های طنز صدا و سیما دستاویز و سوژه طنز پردازان قرار گرفته است، حتی در یکی از سریال های تلویزیونی  از تکیه کلام ها و مزه های شخصیت و کاراکتر اصلی سریال شده بود در حالی که برخی اشتباهات یاد شده و امثال آن که بارها توسط شخصیت های مختلف تکرار میشود دست کمی از موارد پیش گفته ندارند


پشت صحنه های ریز و درشت ( 1 )

 چنته برو بچه های  موثر صدا و سیما پر است از پشت صحنه های ریز و درشت از شخصیت های سیاسی ،فرهنگی و هنری کشور که اکثرا شنیدنی ،خواندنی و البته اگر تصویری در دست باشد دیدنی است .من خود با حدود سی سال کار و تجربه در حوزه های مختلف صدا و سیما بویژه درمدیریت های خبری و تولید ی در دوره های مختلف شاهد برخی از این صحنه ها بوده ام و بیشتر از آن ناظر و شنونده بیان و تعریف های دوستان همکار از گوشه و کنار کشور ، از در رفتن و فرار طرف مصاحبه تلویزیونی حین مصاحبه تا ترکیدن پروژکتور  و ترسیدن وزیر و جا خالی دادن دستیار او ،تپق های مکرر و خسته کننده مجری برنامه ضبطی و قهرکردن و ترک صحنه از جانب میهمان برنامه و البته صحنه های انسانی و عاطفی متعدد در حین ماموریت های کاری ،امیدوارم به یاری خدا بتوانم برخی از این خاطرات را به کمک دوستان همکار و همراه ،زنده و باز گویی کنم .البته این روزها در کمترین زمان ممکن یک اشکال ، اتفاق و رخداد روی آنتن سوژه صدها سایت و شبکه و رسانه دیجیتالی میشود با این وجود همه این اتفاقات نیز با پشت صحنه های ریزو درشت و تلخ و شیرین همراه است .

پیشکسوتان خبر سیما

تعداد زیادی از گویندگان ،مجریان ،هنرمندان و کارشناسان و صاحبنظران رسانه در میان ما بودند و سالها در رسانه سیما یا صدا خاطره آفرینی کردند  و اینک سال هاست که به دلایل مختلف در رسانه نیستند،برخی باز نشسته و برخی باز خرید شدند ،برخی ادامه همکاری ندادند و برخی فرصت همکاری نیافتند ،متاسفانه در صدا و سیما از این هنرمندان و خاطره آفرینان کمتر یاد شده است و کمتر فرصت و انگیزه ای برای این منظور فراهم میشود .در این یادداشت بنا دارم در حد یاد و خاطر شخصی ام از برخی از این عزیزان که بویژه در دهه شصت و در دوران جنگ تحمیلی در حوزه خبر همکاربوده ایم و از نزدیک با هم کار کرده ایم یاد کنم .مسلما تلاش صادقانه این هنرمندان در آن مقطع دشوار با امکانات بسیاراندک آن زمان و در شرایطی که عده ای از همکارانشان کشور را ترک کرده و متاع هنری خود را در بازار دیگران عرضه می داشتند ارزشمند و گرانقدر است .اما تعدادی از این همکاران :

ناصر مستور کاشانی از عزیزانی است که از سال 1359 تا1382در حوزه سیاسی صدا و سیما فعال بود ،عمده دوران فعالیت وی به گویندگی اخبار رادیو گذشت ،بویژه اجرای اخبار مشروح نیمروزی رادیو در سالهای 1359 تا 1375 و چند سال نیز مدیریت گروه سیاسی شبکه دو را  بر عهده داشت و در سال 1382 زودتر از موعد خود را بازنشسته کرد . کاشانی صدایی پر و احاطه خوبی براجرا داشت  ،او در مقطع ورود به کار گویندگی کمتر از بیست سال داشت. آقای کاشانی درخردادسال 1361  و در روز آزادی خرمشهر از تحریریه خبر باتفاق آقای محمود کریمی(علویجه ) از پخش رادیو خبر آزادی خرمشهر را با گفتن و تکرار"شنودگان عزیز توجه فرمایید .."اعلام کردند .

اسدالله اسماعیلی چهار ،پنج سال از دوره جنگ را بعنوان گوینده مشروح خبر سیما با تلویزیون همکاری کرد و بعد از آن  خارج از صدا وسیما در ارگانهای دولتی و سپس بخش خصوصی فعالیت داشت، او نیز در زمان اجرای خبر در کارش موفق بود - آقای علوی نیز جوانی بود که در همان  مقطع یکی دو سال در تلویزیون خبر اجرا میکرد .

خانم سهیلا درودی گوینده جوانی بود که از ابتدای شروع جنگ چند سالی بعنوان گوینده خبر رادیو و سپس بعنوان کارشناس ،مجری و گوینده برنامه های سیاسی صدا و سیما ادامه همکاری داد و در کار خود موفق بود . آقای قاسم افشار از گویندگانی است که در آن مقطع از ابتدا با خبر سیما و در موارد اندکی با صدا همکاری داشت و بعنوان گوینده اصلی، اجرای خبر مشروح تلویزیون را برعهده داشت و همواره بعنوان چهره شاخص خبر سیما مطرح و بر کارش مسلط بود. افشار دو سال پیش همکاریش را با خبر  پایان داد ، او هیچگاه در استخدام صدا و سیما نبود.  آقایان محمد رضا حیاتی ، حسن سلطانی و فئواد بابان از دیگر همکاران خبر در دهه شصت و دوره جنگ بودند که همکاریشان با صدا و سیما و بطور عمده خبر  کما بیش ادامه یافته است ،البته گویا همکاری آقای بابان درماه های اخیر پایان یافته و بازنشسته شده است  ،از گویندگان دیگری که در این مقطع زمانی همکاری و فعالیت داشتند لازم است ازخانم ها منیر مراد و صفیه مظلومی و شاقول نام ببرم ،همچنین آقای ناصر احمدی که ابتدا در خبر رادیو سپس سیما و در ادامه در واحد دوبلاژ به فعالیت پرداخت و اینک حضور و فعالیت او در حوزه دوبلاژ ادامه دارد .

بدیهی است که دوستان و همکاران بیشتری در دهه شصت و سالهای جنگ فعال بودند، من صرفا از کسانی یاد کردم که با آنها آشنا بودم  و بعنوان سردبیر ، مدیر و مدیرکل خبر در آن سالها با ایشان کار کرده ام و البته کمتر دیده ام که از آنها یادی بشود ،در این زمان از همه آنها اطلاع ندارم اما  امیدوارم همه این عزیزان سلامت و سرافراز باشند .

 از مجموع همکاران فعال و زحمتکش و کم توقع خبر در آنزمان  از خانم ریاضی متاسفانه من و دوستان قدیمی خبر اطلاع دقیقی در دست نداریم ،آقایان حسین نادری و اسماعیل کرمی نیز به سرای جاودان شتافته اند ، برای ایشان نیز غفران و رحمت الهی مسئلت دارم  .

عکسی مربوط به سال 1371 از سوی یکی از عزیزان همکار در اختیارم قرار گرفت که تقدیم دوستان می کنم در این زمان واحدمرکزی خبر و پخش اخبار صدا و سیما در هم ادغام شده بود و مسئولیت آن بر عهده اینجانب بود .عزیزان حاضر در عکس از چب به راست با مسئولیت آنزمانشان عبارتند از : بیژن نوباوه وطن (خبرنگار و سردبیر اخبار بامدادی سیما ) مجید پاسداری مدیر مونیتورینگ ،عباس خالد نژاد سردبیر اخبار ورزشی ،هدایتی گوینده خبر رادیو ، فواد بابان گوینده اخبار سیما ،فریدون احمدوند مدیر اخبار خارجی ،حسن سلطانی گوینده اخبار سیما ،سعیدفانیان مدیرکل پخش اخبار و واحدمرکزی خبر،ناصرمستور کاشانی گوینده اخبار صدا ،محمدرضا حیاتی گوینده اخبار سیما ،محمدعلی پیرمرادیان مدیر کل تفسیر وبرنامه های سیاسی ،نی زن حسینی تهیه کننده  خبر صدا وسیما  ،آریایی  دبیر خبر سیما .

 عکس بعدی نیز مربوط است به سال 1371 و در آن آقایان بابان ،افشار ،سلطانی ،کاشانی و حیاتی دیده می شوند .