دُرج

وب نوشت سعید فانیان

دُرج

وب نوشت سعید فانیان

سهم صدا و سیما در گرانی ها

 صدا و سیما به دلیل فراگیری و انحصارش در کشور  همچنین وظیفه ای که برای اطلاع رسانی و روشنگری و آموزش های شهروندی بر عهده دارد همانطور که در برخی ازجنبه ها مورد تشویق و تقدیر مسولان کشورقرار میگیرد و خود را سهیم در برخی توفیقات می داند ،بدون تردید سهمی  نیز ازبابت فضای روانی موجود و گرانی های همه جانبه در کشور دارد چه از بابت سکوت دربرابر گرانی ها چه نقد نکردن یا توجیه و بهره نگرفتن از کارشناسان دیدگاه های مختلف اقتصادی و یا سوال نکردن به موقع از مسولان ذیربط .گرچه از نیمه دوم دوره دهم ریاست جمهوری با در نظر گرفتن بسیاری از تحولات و اتفاقات نقد هایی در زمینه گرانی ، قیمت گذاری ، حمایت از تولیدات داخلی در این رسانه صورت گرفت اما در طول چهار سال اول ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد و دو سال اول دوره دوم یا بعبارتی  طول ریاست جمهوری نهم و نیمی از دوران ریاست جمهوری دهم بی سابقه ترین دفاع ها از دولت در همه زمینه ها  توسط صدا و سیما صورت گرفت این دفاع ها به حدی بود که میتوان گفت در هیچ دوره ای قبل از این سابقه نداشت . 

  شاید اگر طی سالهای ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۸ که برنامه ریزی های غلطی چون انحلال سازمان برنامه ریزی، دخالت مستقیم در امور بانک ها و بالا پایین کردن نرخ بهره ،توزیع غیر کارشناسی در آمدهای کلان نفتی کشور، قانون گریزی دولت، واردات بی رویه کالاهای مشابه تولیدات داخلی و اقدامات و اتفاقاتی از این قبیل که توسط دولت صورت میگرفت و اینک در رسانه ها به وفور بازگو میشوند این موارد توسط صدا و سیما  نقد و برسی کارشناسی می شد و با تهیه و پخش نظرات صاحبنظران و انعکاس پیامدهای منفی سیاست ها و تصمیمات غیر کارشناسی در زندگی مردم ،آگاهی کاملی به مردم و توجه لازم به دولتی ها و مسولان داده می شد قدری از بروز مشکلات بعدی  جلو گیری می شد و در این صورت صدا و سیما نیز علاوه بر انجام وظیفه ذاتی خود  ،اعتماد بیش از پیش مخاطبان را که سرمایه های اصلی هر رسانه اند بخود جلب میکرد.

 حتی امروزه نیز که گرانی و تورم در همه حوزه ها بیداد میکند حجم گزارش هایی که صدا و سیما از موج گرانی و بیکاری در اروپا تهیه و پخش میکند بیشتر از مشکلات و گرفتاریهای روزمره مردم کشورمان است. اینکه مردم ما از اخبار سایر مناطق جهان مطلع و با مشکلات دیگران آشنا شوند خوب است مشروط به اینکه قبل از آن و بیش ازآن مشکلات موجود جامعه منعکس و با حضور کارشناسان و دلسوزان راه حل ها پیشنهاد شوند و رسانه بر هدایت درست و بهبود کارها همراهی و نظارت مستمر تا رسیدن به مقصود داشته باشد .

فضای رسانه ها در آستانه انتخابات

  روز ها ی نزدیک به زمان انتخابات ریاست جمهوری  فضای رسانه ای کشور لبریز میشود از قول و قرارها، وعده و  وعیدها ، عقده گشایی های سیاسی که در طول سال کمتر امکان بروز یافته است و شعارهای مختلف تبلیغاتی ، تحرک تبلیغاتی برای کاندیدا ها امری لازم است ولی با نگاهی به آنچه که  در آستانه انتخابات ریاست جمهوری در فضای رسانه ای کشور میگذرد میتوان به برداشتهایی چند رسید از جمله :

 ۱ -فضای رسانه ای کشور تشنه بحث و نقد کارکرد  و تصمیمات مدیران سطح بالای کشور است. رسانه ها این فرصت را تا حد زیادی در ایام انتخابات پیدا میکنند لذا قدری در گفته ها و نوشته ها اغراق میشود.

 ۲- فرصت گفتگوی رودر رو و مناظره کاندیدا ها در انتخابات ریاست جمهوری دهم نمونه کاملی است از یک فرصت برای سیما ،امری که نه در طول سال بلکه سالیان به دلایل و بهانه ها و مصلحت ها از آن دریغ میشود لذا هم تلویزیون و هم برخی از کاندیدا ها در بهره گیری از این شرایط افراط میکنند .اگر صدا و سیما با یک برنامه ریزی منطقی و در همه زمان ها در مورد موضوعات مهم سیاسی ، اقتصادی کشور بین دیدگاه های فکری مختلف مناظره و بحث کارشناسی برقرار میکرد این رویه باعث می شد که هم کاندیدا ها هم برنامه سازان آبدیده و ورزیده باشند در این صورت ظرفیت و سعه صدر فعالان سیاسی در کشور بالا میرفت و انتقاد پذیری نهادینه می شد والبته جایگاه رسانه بویژه رسانه فراگیری چون صدا و سیما نیز در جامعه ارتقائ پیدا میکرد .

 ۳ - فرصت تبلیغات انتخاباتی با همه شلوغی و پر هیاهویی محکی است برای اندازه گیری باور کاندیدا ها به مردم و راستی آزمایی آنها ، متاسفانه بسیاری از سیاسیون بنابر باور موجود که میگویند مردم فراموشکارند این جنبه را آنقدر جدی میگیرند که حتی فکر میکنند حافظه جاری مردم هم دچار فراموشی میشود یعنی کسانی که هم اکنون نیز مسئولند وارد گود شده و به نقد پرداخته برای آینده شعارهای شیرین میدهند غافل از اینکه مردم نه تنها دم خروس را در جیب آنها می بینند بلکه خود آنها را نیز همچون خروس بی محل میدانند. کسانی که همچنان مسئولیت اجرایی دارند اما دیگران را مقصر میدانند و برای بهبودی در آینده شعار میدهند . باور داریم که اگر فضای نقد و بررسی و مناظره پیرامون مسائل مهم در رسانه ها جاری و ساری باشد فرصت سودجویی کمتر میشود.

 ۴ - اگر رسانه های کشور فعال و نسبت به دفاع از حقوق مردم پیگیر باشند با پیگیری های بعدی و یادآوری شعارهای انتخاباتی و وعده های کاندیدا ها کسی جسارت نادیده گرفتن مردم ، فراموشکار دانستن آحاد ملت و بی حساب و کتاب بودن تبلیغات را نمیکند. حساب شده سخن میگوید، برای مردم احترام قائل است و با برنامه ریزی حرکت  میکند .

  ۵ - رسانه ها در همه زمان ها مهم و تاثیرگذارند ولی  آزادی نقد برنامه ها، کارکرد مسئولان و سنجش و بررسی کارشناسانه وعده های انتخاباتی با در نظر گرفتن توانایی های داخلی و واقعیت های بین المللی از طریق رسانه ها میتواند هم سطح تاثیر گذاری آنها را در جامعه افزایش دهد ، هم در انتخاب و شناسایی افراد توانمند در محیطی تخصصی و کارشناسی کارآمدی داشته باشند و  هم ظرفیت نقد و پذیرش دیدگاه های مختلف رادر جامعه بالا برند.

 

تبلیغ رسانه ای پشتوانه اقتصاد گردشگری

 رسانه ها ی مختلف کشورها طی زمان با معرفی ، تعریف و تبلیغ داشته ها و ثروت تاریخی،فرهنگی کشورشان را در ابعاد ملی و بین المللی ثبت و ضبط و آنها را در یاد ها ،یادبود ها ، نوشته ها داستان ها و حتی تمثیل و تعبیرهای روزمره ماندگار و جاودانه می کنند. توجه به طرح و حضور مکان های تاریخی و دیدنی کشورهای غربی در نوشته ها ، داستان ها فیلم ها و سریال ها باعث توجه فوق العاده مردم ، گردشگران داخلی و توریست ها خارجی به این مکان هاشده و میشود بر همین اساس امکان ندارد توریستی مثلا به فرانسه برود و از برج ایفل و کلیسای نتردام دیدن نکند یا در انگلیس ازبرج و ساعت بیگ بن و هاید پارک  لندن دیدار نداشته باشد در صورتی که ده ها اثر تاریخی و دیدنی  دیگر نیز در این کشورها وجود دارد مثلا در لندن چندین پارک بزرگتر و زیباتر از هاید پارک وجود دارد اما آنقدر از این آثار در گفته ها و نوشته های نویسندگان آمده یا در تبلیغات رسانه ها معرفی شده و میشود و با زندگی مردم  در هم می آمیزد که معروفیت و خاطره انگیز بودن آنها باعث میشود تا از نگاه یک گردشگر از قلم افتادن هرکدام  به معنی نا تمام ماندن سفر و گردش تلقی شود . رسانه های کشورهای غربی خود را متعهد به این تبلیغ و تکریم از دارایی های فرهنگی ،تاریخی خود میدانند .

شاید بتوان گفت در کشور ما نیز طرح دیدنی های اصفهان  طی زمان های گذشته به این استاندارد نزدیک شده است  مثلا از سالهای پیش ایرانی ها میگفتند اصفهان نصف جهان ،در این صورت گردشگر نمی توانست و نمیتواند به ایران بیاید و نصف جهان را ندیده ادعای ایرانگردی داشته باشد .امروزه حتی کشورهای با بنیه فرهنگی و تاریخی ضعیف مانند امارات متحده عربی یا قطر برای جلب نظر گردشگران و البته کمک به هویت سازی برای خود از رسانه های بین المللی همانند یورونیوز یا سی ان ان  استفاده میکنند طبعا برای کشور ما با پشتوانه فرهنگی و تاریخی عمیق و سنگین اینگونه سرمایه گذاری ها لازم نیست  اما استفاده از روش موفق رسانه های خارجی  در داخل و خارج برای ثبت خاطرات ، یادآوری مکان های دیدنی ، تاریخی و گردشگاه ها امری لازم است. شاید به مرور این توجه به فرهنگ تبدیل شود و با برنامه ریزی ، مدیریت درست و تبلیغات رسانه ای مستمر و متنوع به دیگران بباورانیم که علاوه بر طبیعت کم نظیر ارتفاعات شمال تهران ،معماری کم نظیر مسجد و میدان امام اصفهان ، بنای هشتصد ساله میدان امیر چقماق یزد و مکان های دیدنی و تاریخی شیراز بویژه تخت جمشید دوهزار وپانصدساله و ده ها اثر تاریخی و دیدنی از این سنخ در شهرهای مختلف کشور بلحاظ قدمت و زیبایی از بسیاری از دیدنی های مطرح و پرگردشگر جهان جلوترند تنها کافی است که غلاوه بر توجه بیشتر در ابعاد وسیع تری چنانکه پیشتر گفته شد در رسانه ها معرفی شوند..گردشگری امروز بخش بزرگی از درآمد کشورهای توسعه یافته را تشکیل میدهد در برخی از کشورها تعداد گردشگران طی سال به چند برابر میزان جمعیت کشور میرسد، اما کشور ما با وجود سرمایه عظیم از این  خوان گسترده جهانی جز اندکی بهره ندارند .